Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GREAL. CHWEFROR, 1855. DEONGLIAETH.-FFUGYRAU Y BEIBL. G E 1 R A L L E G , (Enallage). <&an #. CSätlltantö, tifjos. Giìaddau cymhariaethol aberthynant yn unig i ansoddeiriau. Er fod graddau ansoddion yn annherfynol, nidywGram- adegwyr, er mwyn cyfleusdra, ond wedi nodi tri o honynt:—y pennodol(po«ẃ?ye); y cymharol (comparatine); a'r uchafoJ (superlative); megys, doeth, doethach, doethaf; da, gweli, goreu ; bychan, llai, lleiaf. Y mae rhai ansoddau nad oes graddau yn perthyn iddynt; megys per- ffaithjgwir, tragwyddol, &c; oblegyd lle y mae peth yn berffaith neu wir, nis gall fod yn fwy na pherffaith : lle y mae peth yn wir, uis gall fod yn fwy neu lai feily.; neu lle y mae peth yn iawn, nid oes fodd bod yn iawnach neu iawnaf. Yn yr ysgrythyrau cysegrlân, y mae y graddau cymharol yn cael eu harfer yn í'ynych, y naill ani y llall;—y pennodol am y cymharol, neu yr nchafol; y cym- harol am yr uchafradd, neu, yn y gwrth- wyneb, yr uchafradd am y cymharol. DOSIÎAKTll III. Y pennodol ani y cymharol, (The posi- tivefor thc comparatioe.) Testynau,—Gcu. i. 16 iv. 11. Esai. xlviii. 10. li. 21. Iob xxx. 28. Esec. vii. 7. Ter. xvii. 9. Math. xviii. 8. Marc ix. 4:3. Luc xiii. 2. Yn y Ue hwn, priodol yw adgofio y darllcnydd, nad oes i'r Hcbraeg neu yr Aramaeg, yr hon a siaradai ysgrifen- wyr y Tcstamcnt Newydd—raddau cym- harol yn cacl eu íi'urfio trwy newid tcr- i'yniad yr ansoddair, ncu chwanegu sill ato. Y modd y mynegent y peth a elwir y gradd cymharol, neu y comparatioe degrce, ydoedd, naill ai trwy ddefnyddio y peunodol yn ei le; neu, ynte, trwy osod yr arddodiad min ar ol yr ansodd- air, ac o flaen sylfon y gymhariaeth. Dy wedent, " Gwell yw dau r.ag un," fel nyn «Da dau o flaen un:"—" Gwcll yw doethineb na gemau," -" Da doeth- meb tuhwnt i, neu o flaen gemau." Y mae rhai enghreifftiau yn yr ys- grythyrau Hebreig, lle y mae y gradd cymharol yn cael eiffurfio trwy chwan- egu 5'geiriau ond nid ar ol yr ansoddair. Fel hyn y dywed yr Arabiaid, Doeth, ac ìiidfel Loc/cman, am lawer doethach na Lochman ; Cyfoethog, ac nid fel Corach- us, hyny yw, cijfoethocach na Croesus. NODIADAU. "Melldigedig wyt ii o'r ddaear.'1'' (Gen. iv.;l 1.) Priu y geUir gwneyd synwyr o'r ymadrodd hwn fel y mae yn y cyfieith- iad cyffredin. Fel hyn y mae y geiriau yn yr Hebraeg, " Melldigedig wyt ti o fiaen y ddaear;" hyny yw, " Melldiged- icach wyt ti na'r ddaear, yr hon a agor- odd ei safn i dderbyn gwaed dy frawd o'th law di." Trwy ddynsodwedd eff'- eithiol y mae yr Arglwydd fel pe bai yn ystyried y ddaear yn gyfranog â Chair. yn y trosedd ; y naill yn tywallt gwaed Abel, a'r llall yn agoryd ei safn i'w dder- byn. Y mae camwedd y llofrudd, er hyny, yn cael ei ddesgrifio yn fwy na'r ciddo y ddaear, o saf'n yr hon y mae y gwaed gwirioîi yn gwaeddi ar Dduw am ei dùial ar (ìain lawruddiog. " Cerddais yn alarus hcb yr haul," (Iob xxx. 2S.); hyny yw, Cerddiis o dan deim- lnd o danbeidrwydd cystudd a galar oddi- feion, yn fwy na'r ciddo y sairl a wrcsogir uan boethder gwres yr haul oddiaüan. " Wele, myfi a'lh burais, ond nid fcl arian."(Esa\. xlviii. 10.) Y mae y cyf- ieithidd Seisonig yn gwahaniaethu ych- ydig yma, " Myfi a'th burais, ond nid «/7 arian." Yr achos o'r gwahaniaeth, fe ddichon, ydyw, ddarfod i'r cyfieithwyr Cymreig ddewis y darlleniad Ccreseph, ufel arian," a'r Seison y darlleniad Be- reseph, " âg arian," yr hyn y gallesid yn hawdd ei wneuthur, gan fod y ddwy lythyren Hebreig Caph a Belh mor deb- yg i'w gilydd, fel y cafodd y naill yn fynych ei chamgymeryd am y llall; yr hyn, hefyd, yw un achos o wahanol ddar- lleniadau yn y lestyn Hebreig. Ni ddar- fu y naill gyfieithiad na'r llall, pa fodd bynag, gydnabod y gradd cymharol yn yr ymadrodd, fel y mae yn amlwg ei fod, a'r ystyr yw, " Myfi a'th wneuthym yn