Welsh Journals

YR HAUL Rhif. 174. RHAGFYR, 1849. Cyf. XIV. TERFYN AMSER. "Ac a dyngodd—na bydd am- ser mwyach." Beth ! a ddirwynir edaa amser i fynu ? A oblygir yr boll oesau yng ngbyd ? A beiclia blynyddocdd, mis- oedcì, wythnosau, diwrnodau, oriau, a munudau gael eu rbifo ? A beidir gweled yr hanl yn ymddyrcbafu yn y dwyrain, ac yn disgyn i gysgodau y gorllewin ? Y gwir ydyw, y mae yr oesau yn tynnu i'w terfyn, ac y mae amser a'i holl helyntion ar gael ei lyngcu i fynu gan dragywyddol- deb, lle ni chyfyd a lle ni fachlud yr hanl byth, a lle ni ysgoga bys awr- lais er arwyddo bod unrhyw gyf- newidiad wedi cymmeryd lle, ond y cwbl yn aros yn ddigyfnewid fel y Duwdod mawr ei hun. Ni wyddom ni etto ond ara amser, a rhyfedd ýdj|w hwn yn ein golwg ; oblegid y mae wedi rhedeg mor bell, fel mai braidd yr ydym yn gallu canfod Ilythyrenau hanesyddiacth yn cry- bwylì am ci cncdigacth draw pan gofnodwyd yr hwyr a'r bore cyntaf. Braidd yr ydym yrt gallu gweled mor %jÁÌ a llannerch Eden lon, pan gyf- ododd yr haul ar ben gwreiddyn dynoliaeth, cr dangos iddo ryfecM- odau y greadigaeth; ac yr ydym y m mron a delwi yn wyneb rhedegfa faith amser, er pan welid y patri- eifeh yn llithro i'r glynn, er pan 2Z barottoid yr arch gan Noah, ac er pan y bu Abraham yn pabelíu ym Marare. Ond er mor fawr ac er mor rhyfedd ydyw araser, nid ydyw yn rhan o dragywyddoldeb ; oblegid i dragywyddoldeb nid oes rbannau, mwy nag i*r Duwdod ei hun; ac ni ellir pellhau oddiwrth ei ddcch- reuad, am nad oes ddechreuad yn bod iddo ; nac ychwaitb dynnu at ei derfyn, oblegid ni welir ei ben draw byth. Bydd adeg dirwyniad amser i fynu yn frawychus iawn. Arswydus ydyw elfennau natur pan mewn rhyfel yn yr eithafion fry, ac y mae trwst y byllt tanbeidiol yn dihengyd o ystafelloedd y cymmylau yn ddi- gon i daflu y greadigaeth i lesmair; a phan ymgynhyrfo ymysgaroedd ỳ ddaear gan rym ei gwr'es mewnol, y mae y calonnau dewraf ar lewygu. wr ganfod yr effeithiau dychrynllyd, pan fyddo y creigiau adamantaidd yn dawnsio ar euseìliau, y mynyd'd- oedd ocsol yn llammu megis pe byddent am. ddihengyd i'r uchelion, a'r glynnoedd yn agoryd safoau mor anferth a phe byddent am lyngcu bodau yr wybrenau i'w heigionau dyfnion. Y mae y môr, pan gyn- nhyrfer ef ýn ei wely gan yr awclon eedyrn; pan fyddo y dyuihesll yn chwibanu, yn chwyrnu, ac yri rhao; pan fyddo y tonnau yn ymgyú-